Terug naar de Motorpagina


Balhoofdlagers vervangen


Al geruime tijd is er zich een probleempje met het stuurgedrag van deze CX aan het ontwikkelen. Helemaal kon ik het niet achterhalen, maar het kwam steeds vaker voor dat terwijl ik met een flinke snelheid op een bocht afkwam, op tijd afremde, en de motor de bocht instuurde, de motor de neiging had om zich weer op te richten, en liever rechtuit wilde gaan, dan die bocht om. En dat was steeds weer een kwestie van benauwde momentjes, om de motor toch zover te krijgen dat hij deed wat ik wilde.

Ik kon er zelf niet helemaal de vinger achter krijgen waar het probleem zich verstopt had. Kabels die verkeerd liepen? Zou zomaar kunnen, of toch iets anders, zoals verkeerde bandenspanning? Een bezoekje aan Frans gaf uitsluitsel: het moest wel liggen aan de balhoofdlagers. Op zich geen probleem om daar mee door te rijden, maar vervangen van die lagers moest toch wel op mijn klussen-lijstje voor de komende maanden gezet worden. Frans wilde best even helpen met deze klus, die ik nog nooit bij de hand had gehad, maar dat moest nog even wachten.

Vlak na SJK, het treffen van de Dutch Honda CX V-twin club, had Frans tijd, en ik vakantie. Dat kwam dus goed uit. Om 09:00 uur dinsdag morgen kwam ik aan en kon de CX direct de garage ingereden worden. Zo, die stond er. En meteen werd er op de motor aangevallen met een assortiment aan ring- en steeksleutels, om in de eerste plaats de lowers en de kuip te verwijderen. Ook de tank en het zadel werden losgenomen. En daarna was het de beurt aan het stuur en het instrumenten paneeltje en de bovenste kroonplaat. En nog was het niet genoeg, want ook het voorwiel en de vorkpoten moesten los. En dus moesten ook de remmen opzij gehangen worden, daar waar ze niet in de weg zaten.

... daarna was het de beurt aan het stuur ...
... daarna was het de beurt aan het stuur ...

Het uit elkaar halen van de CX ging heel snel. In minder dan anderhalf uur was de gehele voorkant, op het balhoofd na, losgehaald en opzij gelegd. En toen was het balhoofd aan de beurt om losgehaald te worden. Ik vond het best wel spannend. Want het is één van die momenten waarop je wel vooruit, maar niet meer terug kunt. Laten we maar eens gaan kijken wat er allemaal onder die grote moer zat.

Onder de grote moer zat een lagerschaal, en onder die lagerschaal lagen een heleboel kleine kogeltjes. Dit was duidelijk nog een 'oud' kogellager, en misschien zelfs wel het originele, eerste, kogellager. Met de nodige voorzorg lieten we nu het T-stuk omlaag zakken, zodat de zich daarin bevindende kogeltjes niet direct alle kanten uitrolden. En toen werd er gekeken waar nou precies het probleem zat. Gek genoeg was er aan het het bovenste lager, waar meestal het eerst problemen optreden, nog geen slijtage zichtbaar. Het onderste lager vertoonde wel sporen van deukjes.

... een heleboel kleine kogeltjes ...
... een heleboel kleine kogeltjes ...

... sporen van deukjes ...
... sporen van deukjes ...

Met de nodige moeite, een flinke hamer en een stuk pijp, werden de oude lagerschalen uit het frame gehaald. Het lagerdeel wat om het T-stuk zat werd met nog meer moeite langzaam rondom los geklopt, om de zitting niet te beschadigen. Vervolgens werd meteen maar de nieuwe onderste binnenlagerschaal geplaatst, met de tonnetjes er bovenop, en dat geheel werd nog eens lekker in het vet gezet ook. Dat kon in elk geval niet meer vergeten worden.

... ingevet ...
... ingevet ...

En toen was het tijd voor het moeilijkste deel van de hele operatie. Want hoe krijg je die buitenste lagerschalen netjes op hun plaats? De lagerschalen hadden al geruime tijd thuis in het vriesvakje gelegen, en bij Frans waren ze nogmaals in de vriezer gestopt. Die waren dus wel redelijk koud. Het volgende punt was het opwarmen van het frame. Met een verfafbrander werd het frame plaatselijk verhit. Het was wel even uitkijken, want ook een deel van de bedrading hing daar in de buurt, en de isolatie daarvan mocht natuurlijk niet gaan smelten.

Na een tijdje opwarmen moest het maar geprobeerd worden. Ik nam de lagerschaal uit de diepvries en mikte zorgvuldig..... naast. De lagerschaal kwam scheef in het frame te zitten. Jammer, maar helaas. Er moest toch met zorg, een kunststof hamer, een stukje hout en de oude lagerschaal geprobeerd worden om de nieuwe schaal er goed in te krijgen. Eindelijk zat de nieuwe schaal op de juiste plaats. Tijd voor de tweede ronde, met de onderste lagerschaal. Ook deze ging niet in één keer netjes recht het frame in, en moest zachtjes en met veel beleid bijgetikt worden. Maar goed, toen zaten ze er ook stevig in, en hoefden de eerste twintig jaar of zo niet meer losgehaald te worden.

Het T-stuk werd nu geplaatst, zachtjes en met beleid. Het onderste lager viel vanzelf in elkaar. En daarna was het de beurt aan het bovenste lager met de daarbij behorende grote moer. Ook dat leverde geen problemen op. Wel moest er later nog wat bijgesteld worden, toen het balhoofd 'belast' werd rondgedraaid. Maar Frans had me daarvoor al gewaarschuwd, dat ik er niet van moest schrikken, het scheen zo te horen.

Langzaam werd nu de CX weer opgebouwd, onderdeeltje voor onderdeeltje werd op de juiste plaats gemonteerd. Soms was het even nadenken, soms ging het vanzelf. Wel was er een probleem met verschillende kabels. Moesten die nu voor of achter de vorkpoten langs. Jammer, dat hadden we vergeten op de makkelijke manier te doen, voordat we de vorkpoten netjes op de juiste hoogte hadden vastgezet. In plaats van de makkelijk manier werd nu de moeilijke manier gedaan, met wat wrikken en sjorren en duwen, totdat alles weer min of meer op de juiste plaats gekomen was. Ook het voorwiel werd weer geplaatst, met een nieuwe splitpen. En kijk, het leek al weer een beetje op een motorfiets.

... een nieuwe splitpen ...
... een nieuwe splitpen ...

Kabels, stekkers, aansluitingen, dat alles werd achter de afschermkap gemonteerd. De tellerset ging op de juiste plaats en toen kwamen we er achter dat er twee moeren, waarmee de vorkpoot in het T-stuk worden geklemd, niet vast waren gedraaid. Loshalen wat erop gezet was, en opnieuw doen, weinig keus, want anders gaat het geheel wel een beetje erg wiebelen. En toen die twee moeren vastzaten werden ook meteen maar alle andere moeren en boutjes gecontroleerd, we waren nou toch bezig.

Als laatste moest de kuip weer geplaatst worden. En kijk, zo met de kuip erop leek het alweer heel erg op een motor fiets. Tijd voor een eerste proefrondje. En toen merkte ik dat het met deze nieuwe lagers wel heel erg anders rijd als met de oude lagers. Scherp naar links sturend leek de motor wel om te vallen, zo soepel en licht ging het opeens. Was alles wel goed gegaan ? Frans maakte een testrondje en zei me dat het allemaal prima in orde was. Kennelijk was ik zo gewend aan de versleten lagers dat ik dat als normaal was gaan beschouwen.

... leek het alweer heel erg op een motor fiets ...
... leek het alweer heel erg op een motor fiets ...

Het was tijd geworden om afscheid te nemen, wat gepaard ging met een uitvoerig bedankje voor de assistentie bij deze klus. De oude lagerschalen gingen mee, ter nadere bestudering, en als voorbeeldje van hoe het niet moet. Tot slot ging het warme pak weer aan en werd de reis naar huis aangevangen. Onderweg waren er wel een paar momentjes dat het sturen toch heel erg anders ging als dat ik gewend was. Het leek wel een heel andere motor geworden.......





Terug naar de Motorpagina