Een Upgrade van de verlichting |
|
De CX-jes worden elk jaar een jaar ouder, maar toch, ze blijven het maar doen.
Maar aan sommige dingen is te merken dat de constructeurs van Honda niet
hadden verwacht dat deze motoren zo lang in bedrijf zouden blijven. Één van de
zaken die na al die jaren niet meer helemaal bestand blijkt tegen het langzaam
voortschrijdende verval is de bedrading. Ja de draden zelf blijven keurig
liggen, ook al kruipt de aanslag over de koperen draden heen, onder de
isolatie door. Maar de contacten, waar in meer of mindere mate de stroom
doorheen gaat voor knipperlichten, en koplamp, die connectoren blijken de
verwoestende tand des tijds na bijna veertig jaar niet te kunnen doorstaan.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Het meeste werkt nog gewoon, de knipperlichten links en recht blijven prima
werken, maar de koplamp en het achterlicht verliezen toch een aardig deel van
hun lichtopbrengst. Nu is op mijn eigenste 'Rode Rakker' de lichtopbrengst van
het achterlicht al weer aardig op peil gebracht, door een relais toe te passen
wat rechtstreekse accu-spanning schakelt naar het achterlicht. Het relais zelf
is veel minder gevoelig voor spanningsverlies, dus zo is het netjes opgelost.
Maar ook de beide lichten van de koplamp kunnen een flink stuk in
lichtopbrengst dalen, als de stroom via een groot aantal contacten gaat, die
niet allemaal even goed de stroom geleiden. Het door oxidatie optredende
spanningsverlies kan meer dan één Volt bedragen, wat direct gevolg heeft voor
de hoeveelheid licht die de koplamp produceert.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
De weg voor de stroom om de koplamp in werking te zetten is als volgt:
Vanaf de accu via de rode draad naar de contactslotschakelaar, van af daar met zwart naar het rode stekkerblok, daar doorheen, en naar de licht-schakelaar. Na de lichtschakelaar gaat de stroom via een geel-zwarte draad weer door het rode stekkerblok, en dan door het groene stekkerblok naar de koplamp zekering. Na de zekering vervolgd de stroom met behulp van een blauw-witte draad zijn weg, weer door het groene stekkerblok, en dan door het zwarte stekkerblok naar het linkerhandvat. Hier zit de dim- grootlicht schakelaar, en afhankelijk van de stand van die schakelaar gaat de stroom door een witte (dimlicht), of een blauwe (grootlicht) draad naar de koplamp. Na de lamp komt het laatste stukje van de reis door een groene draad naar een verzamel-contact, en ten slotte naar het gemeenschappelijk massa punt. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Deze ingewikkelde reis voert over meer dan tien contactpunten, die ieder voor
zich kunnen zorgen voor meer of minder spanningsverlies. En dan krijg je
natuurlijk de volgende vraag: Is daar dan niets tegen te doen? Ach, jawel,
natuurlijk. Alle connectoren
vervangen door nieuwe zou het probleem grotendeels oplossen. Maar dat is een
langdurig, en ingewikkeld probleem. Dan is een nieuwe draadboom eenvoudiger,
maar ook veel duurder. Is er dan ook een andere, minder ingewikkelde en goedkopere
oplossing mogelijk? Ja, natuurlijk, want de bij het achterlicht toegepaste
oplossing met een relais is ook hier mogelijk. Dat is goedkoper, en werkt ook
prima, tenminste, volgens het schema wat ik in elkaar heb gezet. Maar werkt het ook
in de praktijk?
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
JiMi, die ook een CX500(z) met Polariskuip heeft, had ook problemen met zijn
koplamp. Hij paste de door mij uitgedachte oplossing toe in zijn CX, en had
vanaf dat moment geen enkel probleem met zijn koplamp. Simpel en eenvoudig
met twee relais, wat her-bedraden en hoppekee, gerepareerd.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Het is wel raadzaam, natuurlijk, om een dergelijke ombouw uit te voeren op een
CX of GL die voorzien is van een min of meer ruime kuip. En zo'n Rickman
Polaris leent zich daar uitstekend voor. Alle relais en dradentroep kan prima
weggeborgen worden in het linker- of rechterkuipvak. De originele Polaris stekker zit
daar ook al. Nu lijkt de bedrading van die standaard Polaris stekker niet
helemaal berekend te zijn op de nogal forse hoeveelheid stroom van 5 Amp. die
door de koplamp moet gaan, de draden zijn nogal dun uitgevoerd. In 1980, toen
alles nog vrij nieuw was misschien geen probleem, maar nu?
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ik zat alles zo eens te bekijken, en vond dat ik de lichtopbrengst maar eens
moest aanpakken. Een schema met een wijziging maken was tot daar aan toe, maar
het dan zelf niet gebruiken geeft geen blijk van vertrouwen in het eigen kunnen.
En als ik dan toch de bedrading ging vervangen, dan ook meteen goed. De
bedrading van de kuip, en van de verbindings kabel en stekker naar de motor
moesten tegelijkertijd aangepakt worden, anders had het nog geen nut. Ik
bedoel, hoe moeilijk kan het zijn?
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ten eerste werd er diep nagedacht. Want wat had ik nodig om dit uit te voeren?
En ik moest niet vergeten dat er in de kuip ook al een relais en een
gelijkrichter blok lagen, waarmee ik de alarmlichten kon inschakelen. Na het
denken moest er wel wat worden aangeschaft. Er werd een aantal meters draad
met een dikte van 1.5 mm2 gehaald in verschillende kleuren, twee relais, en
nog wat los spul. Ook werd er gezocht naar een stekker/contrastekker met
minimaal acht polen. En dan nog het liefst helemaal waterdicht. Dat
waterdichte lukte niet binnen de beschikbare ruimte tussen de binnenzijde van
de kuip en de tank, maar een Bulgin acht-polige stekker/contrastekker was
verder wel wat ik zocht. De tijd om te gaan knutselen was aangebroken.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Als eerste werd er, als oefening, een zo klein mogelijke schakeling gemaakt op
een klein plankje. Maar toen ik dat paste in de kuip, naast de al aanwezige
alarm schakeling, zag het er absoluut niet goed uit. Dat moest echt beter
kunnen. Maar hoe ?
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
De kuip werd losgehaald, en van alle bedrading ontdaan. En dat was best wel
veel. En al lijkt het dat de ruimte in zo'n Polaris best wel veel is, als het
er op aan komt is het natuurlijk altijd te klein. Een aanpassing maken in het
schema is tot daar aan toe, maar het geheel een beetje netjes en goed
wegwerken in de kuip is toch wel wat anders. Na veel passen me meten en
proberen en hoofd krabben leek het erop dat een klein plankje van drie
centimeter breed net breed genoeg was. En niet alleen de twee relais van de
koplamp, maar ook de alarm-schakeling werden op dat kleine plankje gemonteerd.
Een blokje voor de massa punten werd als laatste toegevoegd, en toen moest de
bedrading daar nog op komen.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 ... op het kleine plankje ... | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ik had diverse kleuren draad gekocht, in totaal bijna twintig meter. Voor de
verbinding met de motor reserveerde ik acht keer een meter, wat later toch wel
erg lang bleek, maar de rest, dus ongeveer tien meter draad, moest in de kuip
worden weggewerkt. Elk lampje, elk ding in de kuip kreeg waar mogelijk zijn
eigen voedingsdraad, en zijn eigen massa draad. Misschien een beetje
overdreven, maar toch, als je het doet, kun je het net zo goed in één keer erg
goed doen. De spullen lagen klaar, tijd om aan het werk te gaan.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
En dus begon het grote bedraden. Draad van de gewenste kleur zoeken, afmeten,
stekkertje aanknijpen, en de volgende. Stukje bij beetje werden de draden voor
koplamp, knipperlichten en overige zaken in de kuip gelegd, en netjes naar het
verzamelpunt in het linker kuipvak gevoerd. Het werd wel een hoop draad en
gaandeweg begon ik toch ook een beetje na te denken waar ik alles zou laten.
Gewoon los in het kuipvak leggen leek me een beetje riskant. In de kuipvakken
verdwijnt van alles en nog wat, en als dat dan toevallig van metaal is, en het
maakt net de verkeerde verbinding, dan is het 'POEF!!' en de zekering gaat
eraan. Een bakje er om heen bouwen leek een goed idee, maar het plaatje
plastic wat ik had liggen brak net op de verkeerde lijn, waardoor ik dus even
niets had.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
De oplossing, tijdelijk of permanent, was een stuk regenpijp. Plankje, draden
massa, relais, alles paste er mooi en strak in, en het was stevig ook.
Voorlopig zou dat wel goed zitten. Later moest er maar eens gezocht worden
naar iets wat minder fors, maar minstens zo stevig was. En er was toch nog
genoeg ruimte over om het parkeerplankje, wat standaard meereist in het linker
kuipvak, op te bergen.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
De nieuwe connector werd van draad voorzien, en vastgezet. De draden vanaf de
connector naar de schakelpunten werden aangesloten, en dat was dat. Ook de
contra connector, naar de draadboom aan de voorkant van de CX, werd voorzien
van een stuk kabel, meer dan lang genoeg om op de kabelboom van de CX aan te
sluiten. Alles bleef los kunnen als het nodig was, en zat vast genoeg om
bedrijfszeker te zijn. En dat was dat.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ook de 'Rode Rakker' zelf ontkwam niet aan een kleine operatie. De
voedingsdraad naar het achterlicht relais werd verwijderd, en een nieuwe rode draad,
nu voorzien van een aftakking, werd in de CX gemonteerd. Van de accu, via
een zekering naar het achterlicht, en dan terug, onder de tank door naar de
plek voor het balhoofd, waar het grote dradenknooppunt van een CX zit. De
extra draad werd met zorg en aandacht, en meters isolatietape, netjes naast de
originele kabelboom gelegd.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 ... een nieuwe rode draad ... | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Nu was het de beurt aan de laatste connectortjes, waarmee ik de kabel vanaf de
kuip moest aansluiten op de juiste punten van de draadboom. De kuip, voorzien
van nieuwe meters draad werd naast de CX gezet, en de overeenkomstige
aansluitingen van de draadboom werden opgezocht. Aansluiten, en tijd om te
testen.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Welnu, dat ging eigenlijk best we goed, behalve dan dat ik natuurlijk weer de
bedrading voor het linker- en rechterknipperlicht had omgedraaid. Het lijkt zo
logisch: Lichtblauw is Links, maar dat is het dus niet! Ik had er geen zin in
om de zojuist bedrade kuip weer uitvoerig te slopen, inclusief de
aansluitingen aan de connectoren, alleen maar om de twee knipperlicht
draadkleuren op de juiste plek te zetten. Nee, de oranje draad werd op de
lichtblauwe van de CX aan gesloten, en de lichtblauwe draad (die eigenlijk
grijs was) werd op de oranje van de CX aangesloten. Testen. En nu was het goed.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Via Frans had ik ook nog een nieuw knipperlicht relais uit China gekregen. Het
knipperlicht van de 'Rode Rakker' was wat traag, en misschien was dat de
oplossing. En ja hoor, na verwijdering van het oude knipperlicht relais en het
plaatsen van het Chinese dingetje gingen de knippers met een hogere
knipperfrequentie aan het werk. En ergens had ik gehoord dat het ook met LED
lampen moest werken. En in een ver verleden had ik ooit vier LED knipperlampen
gekocht. Zou het misschien …....
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
De vier lampjes waren snel genoeg gevonden. Het vervangen van de twee voorste
lampjes ging erg snel, de kuip was nog helemaal los, en dat was dat. Achter
ging het iets moeilijker, maar toen ik dat ene schroefje weer had
teruggevonden wat ergens onder de motor was gerold, en het achterlichtglaasje
weer vast zat, toen was het tijd om te kijken of het ging zoals ik zou willen.
En dat was geen probleem, ook met LED knipperlichten werkte dit relais prima.
Er werd een mooi plekje voor het nieuwe relais gezocht en gevonden, en zo was
ik weer een stapje verder.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 ... een mooi plekje ... | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Tijd om de zaak af te ronden. En dat betekende dat alle draden netjes naast
elkaar in één grote bundel met het plankje en alles wat daarop gemonteerd was
in het stuk regenpijp werd geschoven. Het paste mooi, zat keurig klem, en kon
geen kant meer op. Vervolgens werd de kuip op de gerepareerde beugels gehesen,
en op de plaats vastgezet. Het plaatsen van de lowers ging wat minder
makkelijk, want aan de linkerzijde van de kuip had ik toch heel wat minder
ruimte om de ringen en moeren te plaatsen. Misschien dat er een andere
oplossing voor was, maar voorlopig lukte het me wel om alles vast te zetten.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Voordat het gereedschap en de draadresten en al het overige werd opgeruimd, en
voordat ik mezelf een stevig schouderklopje gaf voor een perfect uitgevoerde
'upgrade' aan de verlichting werden nog even alle schakelaars getest. Ja, alle
verlichting deed het prima, behalve dat ik, toen ik de extra toegevoegde
alarmverlichting aanzette, getrakteerd werd op een veel te hoge
knipperfrequentie van de knipperlichten. Het aparte relais voor de
knipperlichten kon, in tegenstelling tot het nieuwe knipperlicht, niet zo goed
overweg met de zojuist gemonteerde LED lampjes.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ik besloot het zo te laten. Zo vaak had ik de knipperschakeling niet nodig, en
misschien was er nog wel ergens aan een ander relais het komen wat wel met de
LEDjes overweg kon. Bijna perfect, maar ach, zo blijf je bezig..........
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||